Kredi çekerken bir çoğumuz sadece faiz oranlarına bakıp, aylık geri ödeme tutarına bakarız. Taksit tutarı ile vadeyi çarpar ve toplamda ne kadar ödeyeceğimizi hesaplarız. Eğer mantıklı geliyorsa krediyi çekeriz. Ama burada çoğumuzun gözden kaçırdığı kredi masraflarını hiç düşündünüz mü ? Eğer cevabınız hayır ise yazının devamını okumanızda fayda var.
Ev alacaksınız veya araba alacaksınız. Nakit paraya ihtiyacınız var ve kredi çekeceksiniz. Bir kaç web sitesinden veya önceden çalıştığınız bankalardan ön başvuru yaptınız. Gelen sonuçları karşılaştırıp, bir iki basit hesaplama ile kredi çekeceğiniz tutara, vadeye ve faize göre en avantajlı olduğunu düşündüğünüz bankayı seçtiniz. Peki ya diğer masraflar ?
En çok kullanılan kredi tabiki ihtiyaç kredisidir. Bankalar ihtiyaç kredisinin faizi yanında genellikle kredi masrafları eklerler. Bu masraflar başvuru esnasında gözardı edilir veya dikkat edilmez.
Örneğin, acil nakite ihtiyacınız var ve 5000 tl kredi çektiniz. Genelde hiç bir zaman 5000 tl elinize geçmez. Bankalar bu tutar üzerinden kredi masraflarını kestikten sonra geri kalanı sizin hesabınıza yatırırlar. Çünkü krediyle birlikte farklı isimler altında sizden kredi masrafları alınır. Bu masraflar bazen, ‘Dosya Masrafı’ adıyla, bazen ‘Tahsis Ücreti’ adıyla bazen de ‘Sigorta’ ücreti olarak karşınıza çıkar. Çoğu müşteri, kredi onaylandıktan sonra ‘paramı alıp, işime bakayım’ der ve bu kredi masraflarını ödemeyi kabul eder. Mümkün olduğunca bu masrafları ödememek için önce bu masrafların neler olduğunu öğrenmeniz gerekir. Aşağıda tüm kredi masraflarını toparladık.
İçindekiler
1. Dosya Masrafı
Tüm kredi tiplerinde oluşan en önemli masraf kalemi dosya masrafıdır. Dosya masrafı, özellikle konut kredilerinde 500 TL ile 2000 TL arasında sabit olarak her krediden alınabilmekte yada kredi tutarına göre değişebilmektedir. Dolayısıyla dosya masrafı hesaplama için standart bir yöntem bulunmamaktadır. Kredi dosya masrafı hesaplaması için bankanızla görüşmelisiniz. Bildiğiniz gibi dosya masrafının, son çıkan yasalardan sonra, geçmişe dönük olarak geri alınabilmesinin önü açıldı. Bu durum tabiki en çok bankaları zarara uğrattı. Tüketici hakem heyetleri aracılığı ile çoğu müşteri dosya masrafı için ödediği tutarları geri aldı, hala da alabiliyor. Dosya masrafı geri alma dilekçesi yazarak siz de geçmiş 10 yıla dönük olarak dosya masrafını geri alabilirsiniz. Bankalar, bu yasadan kurtulmak ve müşterilere geri ödeme yapmamak için uzun bir süredir dosya masrafı almamaktadır. Zaten televizyonlarda da “Dosya Masrafsız Kredi” reklamlarını görüyorsunuzdur. Dosya masrafı geri alma dilekçesini internetten bulabilirsiniz. Bu dilekçe ile tüketici hakem heyetine başvurmanız yeterlidir.
Dilerseniz hiç kağıt vs. işlerle uğraşmadan e-devlet içerisinden dosya masrafı geri alma başvurusu da yapabilirsiniz.
2. Tahsis Ücreti
Dosya masrafının kaldırılmasından sonra yeni bir masraf türü ile tanıştık, tahsis ücreti. Tahsis ücretinde müşteri açısından güzel olan şey, en son ödediğiniz tahsis ücreti 6 ay içindeki tüm kredi kullanımlarınızda geçerli. Yani 6 ay içinde 3 defa aynı bankadan kredi kullansanız dahi 1 kez tahsis ücreti ödersiniz.
Tahsis ücreti de bankaya bağlı olarak 2000 tl’ye kadar sabit ücret olabilmekte veya kredi tutarına göre değişebilmektedir. Çıkan son yasaya göre, kredi tahsis ücreti, kredi tutarının binde 5’ini geçemez. Yani 100.000 tl konut kredisi kullandığınızda, tahsis ücreti en fazla 500 tl olabilir.
Çoğu müşteri, tahsis ücretinden yakınsa da henüz resmi olarak herhangi bir şikayet başvurusu yapılmış değil. Dolayısıyla dosya masrafına benzer tahsis ücretinin de geri alınması gibi bir durum şimdilik söz konusu değil.
3. Komisyon
Özellikle konut kredilerinde, bankaların faiz oranını düşürmek adına aldıkları ön masraftır. Bu masraf zorunlu değildir. Bankanızdan komisyonsuz teklif talep edebilirsiniz. Bu durumda komisyon ücretini de kredi geri ödemenizin içine ekleyeceklerdir.
Bankalardan, en düşük faiz oranını bulduğunuzu düşündüğünüzde mutlaka komisyon ücretine dikkat etmelisiniz. Büyük ihtimal komisyon ücreti oldukça yüksek çıkacaktır.
4. Ekspertiz Ücreti
Bankalar, konut kredisi kullanarak satın alacağınız evin gerçek değerine göre size kredi verirler. Bu durumda banka, evin gerçek değerini belirlemesi gerekir. Bankalar bu hesaplamayı yapan danışmanlık firmaları ile çalışırlar. Bu kuruluşlara ödedikleri masrafı da müşterilere yansıtırlar. Ekspertiz ücreti, kredi kullanımından önce peşin olarak tahsil edilir ve evin ekspertiz süreci başlatılır. Her bankanın konut kredisinde bu ekspertiz ücreti bulunmaktadır. Ekspertiz ücreti genellikle 250 tl ile 750 tl aralığındadır.
5. Taşınmaz Rehin Ücreti
Konut kredilerinde, banka, kredi kullanılarak alınacak evin ekspertiz değerine göre ipotek koyar. Yani konut kredisi kullandığınızda evi kolayca satamamanızın sebebi bu rehindir. Evi satmanız durumunda tapuda ipotekli ev satış işlemi yapılır. Kredi tutarından bağımsız olarak, Taşınmaz Rehin Ücreti yaklaşık 100 tl ile 200 tl arasındadır.
6. İpotek Fekki Ücreti
Yukarıda bahsettiğimiz ipotek konulması gibi, ipoteğin kaldırılması için de birtakım işlemler yapılmaktadır. Bankanın politikasına göre bu ücret de kredi kullanım esnasında müşteriye yansıtılabilir. Bu masraf yaklaşık 250-350 tl civarındadır. Bir sefer olmak üzere, kredinin bittiği zaman banka tarafından talep edilebilir. Kredi çekme esnasında bu masrafın olup olmadığını banka görevlisine sormanızda fayda var.
7. Hayat Sigortası
Yasa gereği tüketicinin yaptırmak zorunda olmamasına rağmen çoğu bankanın yaptığı bir masraftır. Hayat sigortası, kredi kullanan kişinin vefat durumunda kalan borcu için yapılmaktadır. Bu durumda kalan borç, varislere gelmediği gibi, yatırılan kredi taksitleri de varislere iade ediliyor. Örneğin, 100.000 tl 10 yıl vadeli kredi çekildiyse, ve geri ödemeler 3. yıldır yapıldıysa, 3 yıllık yatırılan kredi taksitleri varislere iade edilmektedir. Herhangi bir durumda geriye borç bırakılmak istenmiyorsa, bu sigortanın yapılması mantıklı olabilir. Tabiki kanunlara göre bu sigortanın zorunlu olmadığını unutmayınız.
8. DASK
Zorunlu deprem sigortası yasal olarak yapılması gereken tek zorunlu sigortadır. Bu sigorta herhangi bir kredi kullanımından bağımsız olarak yasa gereği zorunludur. Dolayısıyla konut ile ilgili işlemlerde aranmaktadır. Konut alım-satım işlemlerinde, konut kredisi kullanımında DASK sigortasının olması zorunludur. Bu sigortayı, krediyi çektiğiniz yerden yaptırmak zorunda değilsiniz. İstediğiniz herhangi bir sigorta kurumundan veya farklı bankalar aracılığı ile de yaptırabilirsiniz. Ortalama 150 – 250 tl arasında değişen bir ücrettir. Yıllık olarak yapılmaktadır. Konut bilgilerine göre(yapım yılı, m2 vb.) hesaplandığı için fiyat farketmeyecektir.
9. Erken Ödeme Cezası
Belirlenen kredi geri ödemeleriniz dışında, daha fazla ödeme yapmanız durumunda bankanın talep edebileceği bir masraftır. Çıkan son yasaya göre bu masraf, müşterinin fazladan yatırdığı tutarın %2 ’sini geçemez. Tabiki bu masraf bankadan bankaya değişmektedir. Bazı bankaların bu ücreti almadığı durumlar da mevcuttur. Ancak bu masrafında kredi kullanım sırasında sorulması faydalı olabilir. Özellikle uzun vadeli konut kredilerinde, daha uygun faiz bulmanız ve kredinizi farklı bir bankaya taşımanız durumunda bu masrafa dikkat edilmelidir.
Leave a Reply