Senette Zaman Aşımı Detayları

Senette Zaman Aşımı

Senet, kişi veya kurumların birbirlerine ödeme güvencesi olarak verdikleri bonoya verilen isimdir. Vadeli olarak kesilen senetler, kişinin o borcu ödeyeceğini taahhüt etmektedir. Senetlerin vadesi geçtiğinde alacaklı, senedin aslıyla birlikte mahkemeye başvurarak borçludan parasını tahsil edebilir. Ancak bu konuda bilinmesi gereken bir husus daha bulunmaktadır. Senette zaman aşımı yaşandığında alacaklı borcunu tahsil edemez ve ekstra olarak bazı şeylerle uğraşmak durumunda kalır. Bu konuda alacaklı ve borçluların bilmesi gereken yükümlülükler bulunmaktadır. Yani alacaklı iseniz vadesi geçen borçlarınızı belirli bir süreyi geçmeden almaya çalışmalı ve gerekiyorsa dava etmelisiniz. Borçlular ise süreyi gözeterek borçlarını ödemekten kurtulma yoluna gidebilirler. Genellikle büyük kurum ve kuruluşlara senet yoluyla borcu bulunan müşteriler bu noktada bazı adımlar atmaktadırlar. Biz de Senette zaman aşımı nedir ve ne sürede olur bunu sizlere paylaşacağız. Ayrıca zamanaşımına uğraşım senet nasıl tahsil edilir onun bilgisini de aktaracağız.

Senette Zaman Aşımı Süresi Nedir

Alacaklı olan kişiler, senetlerini belirli bir süre geçmeden tahsil etmek zorundadırlar. Eğer senet zamanaşımına uğrarsa senette yazan miktarı almak da oldukça zor ve masraflı bir süreç olacaktır. Senedin zamanaşımına uğrama süresi 3 yıl olup, bu süre içerisinde tüm işlemler tamamlanmalıdır. Yani açıklamak gerekirse, vadesi geçmiş bir adet alacağınız bulunuyor. Bu senedin vade tarihinden en az 3 yıl içerisinde senedi icraya vermeli ve paranızı almaya çalışmalısınız. Farkında olmadan bu süreyi aşan kişiler ise belirli yollara başvurarak senetlerinde yazan miktarı alma yöntemlerini denemek zorundadırlar.

Borçlular için konuşmak gerekirse senette zamanaşımı yapıldığı zaman borçlunun yükümlülükleri ortadan kalkar ve herhangi bir para ödemesine gerek olmaz. Ancak bu konuda da alacaklının belirli daha hakları da vardır. En garanti yol, bir senedi 4 yıl geciktirmektir. Dört yıl sonunda tüm yasal vaziyet ortadan kalkarken alacaklarının borcunu tahsil etmesi imkansız hale gelmektedir. Kısacası Senette zaman aşımı süresi nedir? diyenlere 3+1 yıl olduğunu ifade etmeliyiz. Bu bir yıllık sürecin başka bir sebebi bulunduğu için yazımızın devamında aradığınız bilgiyi bulabilirsiniz.

Alacaklı kişilere hukukçular tarafından yapılan tavsiye, vadesi dolan senetlerini anında mahkemeye vererek icra yoluyla almak istemeleri üzerinedir. İlk başta bankaya protesto çekilmeli ve noterden gerekli işlemler başlatılmalıdır. Senet zamanaşımına uşramadan evvel bu sürecin tamamlanması şarttır.

Senet Zaman Aşımı İtirazı

Elinizde alacaklı olduğunu senetler varsa ve senet zamanaşımına uğradıysa buna itiraz etme hakkınız sadece 1 yıl ile sınırlıdır. Yani 3 yıl olan senet zamanaşımı süresini en fazla 1 yıl geciktirme şansınız bulunmaktadır. Ancak bu geciktirmeden doğan mahkeme süreci ve avukat masrafları sizi zorlayabilir. Bu noktada alacaklarını tahsil edememiş ve senette zamanaşımı bulunan kişiler, itiraz için bir icra hukuku avukatıyla görüşmelilerdir. İş kanununa göre 3 yıl sonunda senet tahsil edilmezse 1 sene içerisinde borçluya “sebepsiz zenginleşme” maddelerine göre dava açılabilmektedir. Ancak bu davanın ne şekilde sonuçlanacağı avukatın meziyetlerine ve delillerin kesinliğine bağlıdır. Yani senet zaman aşımı itirazı olabilir ve ama bu itirazın ne derecede fayda getireceği bilinmemektedir. En kesin yöntem, vade süresinden sonra senedi direkt icraya vermektir.

Zaman Aşımı Uğramış Senet Nasıl Tahsil Edilir

Senetlerin belirli bir zamanaşımı süresi mevcuttur. Bu süre, kanunlarca 3 yıl olarak belirlenmiştir. Vade tarihinden itibaren 3 yıl geçen senetler geçerliliğini yitirmekte ve borç yükümlülüğünden kurtulmaktadır. Bu noktada alacaklarının dikkatli olması ve vadeden itibaren alacaklarını temin etmek adına yasal işlem başlatmaları lazım gelmektedir. Ancak bir şekilde zaman aşımı uğramış senet nasıl tahsil edilir dediğinizde de olayın başka bir boyutuna değinmek gerekmektedir. Bilindiği üzere senet zamanaşımı 3 yıldır. Yani bir alacaklı, vade tarihinden itibaren 3 yıl içerisinde işlem başlatmadıysa senet geçersiz hale gelmektedir. Buna rağmen alacaklı, sebepsiz zenginleşme üzerinden borçluya dava açarak parasının bir kısmını veya tamamını elde etme yoluna gidip hakkını arayabilir. Bu da 3 yıllık sürenin sonunda sadece 1 yıl için geçerlidir. Yani 4 yıldan sonra ne olursa olsun senedi tahsil etmek imkansızdır. İş hukuku avukatlarının baktığı bu davalarda ilgili yerlere danışılmalı ve gereken adımlar hızlıca atılmalıdır.

Senet Zamanında Ödenmezse Ne Olur?

Senedi yapan kişi (yani borçlu), borcunu ödemekle mükelleftir. Eğer borcun ödenmemesi söz konusuysa alacaklı gereken işlemleri başlatarak senedi tahsil etme yoluna gidebilir. Peki senet zamanında ödenmezse ne olur? İşte burada alacaklı ilk olarak senedin düzenlendiği bankaya giderek protesto çekmelidir. Çekilen protesto sonucunda borçlunun senet miktarını ödemesi beklenmektedir. Ancak bu gerçekleşmediği takdirde yasal yollar açılmakta ve senet temerrüde uğramaktadır. Bu da senede faiz işlemesine sebep olacaktır. Eğer protesto sonucunda istenildiği gibi bir hamle gelmezse alacaklı bir icra hukuku avukatına dosyayı ihale etmelidir. Avukat dosyayı inceleyerek borçlu hakkında icra takibi çıkartır ve alacaklının parasını bu şekilde tahsil edilir. Kanunlarımıza göre borçlu kişiye herhangi bir hapis cezası çıkmamakta, ilk başta icra yoluyla para alınmaya çalışılmaktadır. Bununla birlikte alacaklının bu parayı tahsil etmek uğruna yaptığı tüm masraflar da (avukat masrafı, mahkeme masrafları vs.) borçlu tarafından karşılanacaktır. Yani durum bundan ibarettir. Eğer senedin zamanı geçer ve senet zamanaşımına uğrarsa borçlunun yükümlülükleri sona erer. Bu da alacaklının parasını alamayacağına işarettir.

Ödenmeyen Senetler Ne Şekilde Tahsil Edilebilir

Türkiye’de insanlar genellikle ödenmeyen senetlerini ne şekilde tahsil edilebileceklerini bilmemektedirler. Bu konuyu dikkatli bir şekilde irdelediğimizde karşımıza ilk çıkan şey icradır. Tabii ki borçlu ve alacaklıyı uğraştırmamak adına yapılması gereken, aralarında anlaşmalarını sağlayıp borçlunun borcuna sadık kalmasına yardımcı olmaktır. Ancak bu durum mümkün değilse alacaklının yapması lazım gelen şey, borçluya protesto çekmektir. Çekilen protesto sonucunda banka borçludan parayı tahsil etmeye çalışacaktır. Eğer bu durum mümkün olmazsa devreye hukukçular girmelidir. Yani dosya, bir avukata intikal ettirilmeli ve icra avukatı dosyaya bakarak yasal süreci başlatmalıdır. Eğer yasal süreç başlamaz ise senet zamanaşımı gerçekleşebilir ve alacaklının bir daha parayı alma şansı kalmayabilir. Vadesi dolan senetler en geç 3 yıl içinde dava edilmeli ve yasal yollara başvurulmalıdır. Bunun dışında borçlunun tehditleriyle yüzleşen alacaklılar ayriyeten bir dava açarak kendilerini güvence altına alabilirler.

Senedin Ödenmeme Cezası

Senedin ödenmemesi durumunda alacaklının protesto çekmesi gerektiğini ifade etmiştik. Banka aracılığıyla çekilen protesto borçlunun kredi alamamasına, kredi notunun düşürülmesine ve bankalarla gireceği ilişkileri sınırlamasına sebep olacaktır. Eğer iş yapan bir kişiyse bu durumu göz önünde bulundurarak size paranızı ödemeye çalışabilir. Ancak senet hiçbir şekilde ödenmezse cezası alacaklının icraya başvurmasıyla gerçekleşir. Borçlunun zorunlu mallar dışında bütün mal varlıklarına el konulur ve belirlenen tutar borç miktarından düşer.

Hapis cezası ise bazı haller dışında uygulanmamaktadır. Yani borçlunun tek yükümlü olduğu şey mallarıdır. Eğer kişinin üzerine mal yoksa ve alacaklı borcunu hiçbir şekilde tahsil edemiyorsa bu konuda yapılacak bir şey yoktur. Yalnız borçlunun çalıştığı işte banka üzerinden maaş alması durumunda maaşında bazı kesintiler yapılabilir. Senedin ödenmeme cezası bunlardan ibarettir.